Beslenme

Sağlıklı Beslenme Ailecek Takip Edilmeli

Sağlıklı ve dengeli beslenme, sadece DMD’li çocuk ve gençlerimiz değil herkes için vücudu koruyan ve dinç tutan bir etkiye sahiptir. Buradan hareketle; uygulamaya karar verdiğiniz beslenme düzenine aile bireyleri olarak sizler de uymalı, böylece çocuğunuzun bu düzene doğal bir şekilde alışmasını sağlamalısınız. Aşırı kalori veren karbonhidrat, şeker, çikolota gibi gıdaları çok tüketen bir ailede, çocuğun tek başına sağlıklı bir beslenme düzenine uyması çok kolay olmayacaktır. Unutmayın ki sağlıklı beslenme düzenine küçük yaşlarda alışmak, ilerisi için kolaylık sağlayacaktır.

Doğru Beslenmeyi Tamamlayan Faktörler

Düzenli bir uyku, hem dinlenmek hem beslenme aralıklarını düzenlemek için önemlidir. Kaliteli ve düzenli uyku, aşırı yorgunluğa neden olmayacak aktif bir yaşam, düzenli masaj, bol su tüketilmesi kasların daha iyi çalışmasını sağlayacaktır. Stereoid kullanımı sonrası oluşacak iştah artışı, ilerleyen yaşlarda günlük fiziksel aktivitenin azalmasına karşın günlük alınan kalorinin aynı kalması hatta artması, yaşanabilecek çiğneme ve yutma problemleri ideal kiloyu korumanın önündeki zorluklardır. Kilo alımını önlemek, her zaman için alınan fazla kilonun verilmesinden daha kolaydır.

DMD’li bireylerde kilo artışına yönelik dikkat edilmesi gerekenleri aktardığımız Duchenne Musküler Distrofi’de Kilo Alımı özeti için tıklayınız.

Beslenme İçin Uzman Görüşleri

Derneğimizin Youtube Kanalı‘nda beslenme ile ilgili videoları izleyerek sağlık uzmanlarının aktardığı bilgileri takip edebilirsiniz. Takviyeler üzerine yapılmış klinik çalışmalara dair derlemeleri içeren Beslenme Takviyeleri yazısını okumak için tıklayınız.

Beslenme Önerileri

Beslenme önerilerimizi, sağlıklı bir yaşam biçiminin önemli bir tamamlayıcısı olarak görmek gerekir. DMD’li çocuklar için beslenme uzmanlarının önerileri ve ailelerin tecrübeleri sonrası oluşan listeyi sizlerle paylaşmak isteriz:

• Zerdeçal içinde bulunan curcumin maddesi, fibrözü artıran NF-KB enzimini yavaşlatıp oksidatif stresi azaltır. Bu olumlu etki, DMD’li fare deneyleri ile de teyit edilmiştir. Zerdeçal, bağırsaklarda emilimi düşük bir besindir. Emilimi arttırmak için marketlerde satılan toz zerdeçal yerine nano-curcumin formunda zerdeçal ekstraktı, takviye besin olarak kullanılabilir. Doğal zerdeçalı, karabiber ve zeytinyağı ile karıştırmak da emilimi arttırmaktadır. Bu karışımı çorba, salata veya cacıklarınızda kullanmayı deneyebilirsiniz.
• Omega 3 bakımından zengin balık veya balık yağı takviyeleri kas gücüne olumlu etki yapar, bağışıklığı da güçlendirir. EPA ve DHA oranı yüksek içeriklerin kas gücünün korunmasına katkı sağladığı hayvan deneylerinde rapor edilmiştir.
• Yeşil çayda bulunan EGCG polifenol içeriklerin, fibrözü azaltıp kas onarımı sağladığı çeşitli DMD denemelerinde görülmüştür. Düzenli yeşil çay tüketimi veya yeşil çay takviyeleri fayda sağlayabilir.
• Kara mürver ve propolis bağışıklığı destekleyerek çocukların solunumlarını tehdit edebilecek veya çabuk yorulmalarına sebep olacak durumlara karşı koruma sağlar.
• Kırmızı pancar suyunu veya kırmızı pancarın salatasını çiğ şekilde ara ara tüketebilirsiniz. Kırmızı pancar; demir, vitamin ve mineral deposudur.
• Ceviz, badem, fındık gibi E Vitamini yönünden zengin gıdalar kas onarımına yardımcı olur.
• Çocuklarımızın kemik yapılarını güçlü tutmak için D vitamini alımı önemlidir. (Özellikle kortizon alımına başlayan çocuklarda D vitamini seviyeleri doktor takibinde olmalıdır.)
• Protein ağırlıklı (süt, peynir, enginar, brokoli, et, balık, tavuk, nohut), yağ ve karbonhidratın az olduğu besinler hekimler tarafından önerilmektedir.
• İşlenmiş gıdalardan uzak durulması tavsiye edilmektedir. Yemeklerin yağ oranı az olmalı, mümkünse zeytinyağı tercih edilmelidir. Un, şeker ve tuz kullanımından olabildiğince kaçınılmalıdır.
• Dikkat! Koenzim Q10 (CoQ-10) takviyesi doğal besin olmayıp sadece doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır. Her çocuğun bünyesine ve hastalığın seyrine göre değişebilmekle beraber, DMD’lilerde ortalama başlangıç yaşı 8 olarak önerilmektedir. Bu konuda doktorunuza danışmadan karar vermemenizi öneririz.

D Vitamini ve Kalsiyum

Prof. Dr. Füsun Toraman’ın DMD’li hastalarda D vitamini ve kalsiyum değerleri hakkında ailelere yönelik hazırladığı bilgileri dikkatle incelemenizi önermekteyiz.

• D vitamininin asıl kaynağı güneş ışınlarıdır. Güneş ışınlarının yararlı olabilmesi için elbisesiz çıplak deriye ulaşması gereklidir, açık havada ve olabildiği kadar açık bölgenin güneşlenmesi sağlanmalıdır.
  Güneşlendikten sonra olabilirse 1 gün, olamazsa bir kaç saat sabun ya da şampuan kullanarak banyo yapılmamalıdır.
• Kortizon kullanırken kemik yapısı ile ilgili sorunları en aza indirmek için D vitamini ve kalsiyum düzenli olarak kullanılmalıdır.
• D vitamin ve kalsiyumun adı değil, 1 damlada ya da 1 tablette ne kadar D vitamin içerdiği önemlidir. Bu nedenle kullandığınız D vitamin preparatının 1 damlasında ya da tabletin 1 tanesinde ne kadar D vitamin içerdiğini bilmeniz gereklidir. Bu bilgiyi size hekiminiz verebilir, ya da D vitamin kutusundaki yazıyı okumanız gerekir (1 damla ya da 1 tablette 133, 600, 2000, 20.000 ünite içerenler vardır)
• D vitamini yağda eriyen bir vitamindir, bu nedenle yemekle birlikte alınması uygundur.
• Balık yağının D vitamin ile birlikte kullanımının etkinliğine ilişkin kesin kanıt yoktur.
• Kalsiyumun yiyeceklerden (yoğurt, çiğ yeşil sebzeler, badem, susam, ay çekirdeği, portakal, incir vb.) alınması daha doğrudur. Bu şekilde yan etki riski (taş oluşumu, kabızlık vb) daha azdır.
  Eğer besinle birlikte yeterli kalsiyum alınıyorsa ek kalsiyum tabletine gerek yoktur. Suda eriyen ya da çiğnenen kalsiyum tabletlerinin içerdiği kalsiyum miktarı 1 tablet için 1000mg ise, 500 mg olarak alınması daha doğrudur.
• Beslenme uzmanları, günlük yenilen yemeklerdeki miktarları (kalsiyum, D vitamini, protein, karbonhidrat, yağ, vb.) hesaplayabilirler.
• Düzenli hekim takibi altında kalmasını önerdiğimiz ailelerimizin, kontrollere gelirken hangi vitamini, ilacı, besin takviyesini kullandığını adı ve dozuyla birlikte hekimlere bildirmesi oldukça önemlidir.